TV w Polsce: lata 90.
Pierwszą komercyjną stacją nadającą naziemnie była uruchomiona 6 lutego 1990 lokalna PTV Echo, która nadawała we Wrocławiu. Z czasem uruchamiane były kolejne stacje prywatne o zasięgu lokalnym (12 z nich weszło w skład powstałej w 1993 ogólnopolskiej sieci o nazwie Polonia 1). Należy wskzać, iż w latach, gdy przyszłe stacje Polonii 1 rozpoczynały nadawanie, nie udzielano jeszcze koncesji dla nadawców radiowych i telewizyjnych, a same przepisy regulujące ich wydawanie były na etapie tworzenia.
W 1994 roku, po wejściu unormowań dotyczących obowiązku koncesjonowania, prywatne telewizje nadające wówczas z terytorium Polski (poza PTV Echo, która posiadała tymczasowe zezwolenie na emisję programu) uznane zostały za prowadzące swoją działalność nielegalnie. Pierwszy proces koncesyjny, który w latach 1993-1994 przeprowadziła KRRiT (brała w nim udział m.in. Polonia 1), doprowadził do przyznania koncesji:
- w 1994 roku na ogólnokrajowy program telewizyjny nadawany naziemnie – Telewizja Polsat,
- w 1995 roku na telewizyjny program kodowany (przydzielanie lokalnych pasm sieci analogowych nadajników naziemnych w 19 miastach Polski) – Canal+ (gdzie nadawał do 19 czerwca 2001).
W efekcie drugiego procesu koncesyjnego w latach 1995-1997 koncesję uzyskał m.in. TVN.
PLATFORMY SATELITARNE
Pierwszą stacją telewizyjną w języku polskim, która rozpoczęła nadawanie poprzez satelitę, była uruchomiona 24 października 1992 TVP Polonia. Stacja od początku była dostępna za pomocą satelity Hot Bird w systemie SECAM (od 1 stycznia 1994 w systemie PAL) jako niekodowany przekaz analogowy. Drugą polskojęzyczną stacją nadawaną przez satelitę była Telewizja PolSat, która rozpoczęła nadawanie sygnału z Holandii 5 grudnia 1992 z analogowego (wtedy) satelity Eutelsat II F3 16°E (w 1993 roku otrzymała od KRRiT również koncesję na emisję naziemną w Polsce).
Rozwój satelitarnej telewizji na terenie Polski rozpoczął się wraz z pojawieniem się pierwszych ofert kanałów szyfrowanych, gdy do powszechnej dystrybucji udostępniono dwa produkty: kanał kodowany Canal+ (1994) i pakiet kodowanych kanałów MultiChoice Kaleidoscope (1995). Były to pierwsze kanały płatnej telewizji. Aby uzyskać do nich dostęp odbiorca musiał zakupić lub wypożyczyć dekoder satelitarny oraz kartę dostępową.
Kanał Canal+ był pierwszą polskojęzyczną płatną i szyfrowaną stacją telewizyjną typu premium, będącą częścią francuskiej sieci Canal+. Emisja analogowa sygnału została uruchomiona 2 grudnia 1994 roku z Paryża za pomocą satelity Eutelsat. Nadawanie z Polski rozpoczął 21 marca 1995 (którą podaje jako oficjalną datę uruchomienia). Kanał udostępniany był również w sieciach kablowych, a w 1995 roku stacja otrzymała koncesję na nadawanie naziemne (gdzie nadawał do 19 czerwca 2001). W 1998 roku kanał wszedł w skład oferty własnej platformy Cyfra+.
W 1995 roku nadawanie satelitarne w języku polskim rozpoczął kolejny tematyczny kanał filmowy pod nazwą FilmNet. Natomiast 2 lipca 1995 uruchomiono dla mieszkańców Polski, Czech i Węgier pierwszy pakiet kilku kodowanych kanałów MultiChoice Kaleidoscope szyfrowanych wsystemie Videocrypt. Dystrybucja pakietu polegała na wykupieniu karty dostępowej oraz zasilaniu jej opłatami za minimum kwartał, bez konieczności podpisywania umowy abonenckiej- w skład oferty weszło 7 stacji, z czego tylko 2 były oferowane w języku polskim- stacja FilmNet z polskim lektorem i Discovery Channel nadawał w wersji anglojęzycznej z opcją włączenia napisów w języku polskim.
We wrześniu 1996 doszło do fuzji spółek NetHold (nadawcy kanału FilmNet) z Canal+. 13 lutego 1997 Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydał pozytywną decyzję w sprawie połączenia obu podmiotów. 28 lutego 1997 FilmNet zakończył nadawanie na terytorium Polski, a prawa filmowe przeniesiono do kanału Canal+. Miało to wpływ na nadawanie pakietu MultiChoice Kaleidoscope. W 1998 roku oferta została zlikwidowana, a odbiorcy satelitarni zostali pozbawieni odbioru kanałów.
17 września 1996 wystartowała kolejna polskojęzyczna płatna i szyfrowana stacją telewizyjna typu premium, HBO, będąca wówczas częścią HBO Central Europe(obecnie HBO Europe), filią amerykańskiej sieci Home Box Office.
Dynamiczny rozwój telewizji satelitarnej upatrywany jest w powstaniu polskich platform cyfrowych. Pierwszą platformą satelitarną była Wizja TV (w 2002 roku została przejęta przez konkurencyjną Cyfrę+) oraz Cyfra+, uruchomiona w 1998 roku. Ta druga platforma cyfrowa jako jedyna w Europie oferowała dostęp do dwóch ofert typu premium, tj. Canal+ i HBO.
SIECI KABLOWE
W Warszawie pierwszą sieć kablową uruchomiono 5 marca 1988 w dzielnicy Ursynów przez Ursynowsko-Natolińskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne pod nazwą Ursynat. Program odbierało zaledwie kilkudziesięciu abonentów w dwóch blokach mieszkalnych. W krótkim czasie utworzono na całym osiedlu kilkanaście niezależnych sieci, z których każda dysponowała własną anteną odbiorczą oraz niezbędnym zestawem aparatury do przetwarzania sygnału satelitarnego, który po odpowiedniej modulacji, był przesyłany do mieszkań za pomocą anteny zbiorczej (instalacja AZART). Z satelity Eutelsat lFl emitowano w niej cztery niekodowane programy: Sat.1, Super Channel, Teleclub i RTL Plus, a z anteny zbiorczej pobierano dwa programy TVP i jeden rosyjski. Do 1989 roku działało w kraju 10 sieci kablowych, z liczbą ponad 1 tys. abonentów.
Dynamiczny rozwój sieci kablowych rozpoczął się w latach 90. XX w. Początkowo oferowały one przede wszystkim liczne kanały zagraniczne, które często emitowane były nielegalnie, tzn. bez podpisywania umów z nadawcami i bez ich wiedzy. Wynikało to z braku w tamtym okresie odpowiedniego prawa, które mogłoby tę sferę normować. Z czasem w sieciach kablowych uruchamianych było coraz więcej kanałów polskojęzycznych, w tym regionalnych oraz własnych, powstających dla abonentów na potrzeby danej sieci kablowej. Wprowadzone w 1993 roku regulacje prawne pozwoliły na swobodny rozwój mniejszych i większych sieci kablowych, z których część została po jakimś czasie przejęta przez większych operatorów, a część istnieje po dzień dzisiejszy. Pierwsze konsolidacje na rynku sieci kablowych miały miejsce w 1994 roku. Proces ten nasilił się od 1997 roku.
KRAJOWA RADA RADIOFONII I TELEWIZJI
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji została powołana mocą ustawy z 29 grudnia 1992 roku o radiofonii i telewizji, która weszła w życie 1 marca 1993 roku. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji została powołana jako organ państwowy kompetentny w sprawach radiofonii i telewizji, mający pełnić funkcję regulatora rynku mediów elektronicznych w Polsce. KRRiT rozpoczęła działalność 28 kwietnia 1993 roku[30]. W związku z tym niezbędne dla prowadzenia emisji telewizyjnej i radiowej prowadzonej w oparciu o polskie prawo stało się uzyskanie koncesji na emisję programu.
ZASADA "MUST CARRY"
Zasada must carry określa obowiązek wprowadzania określonych programów telewizyjnych do ofert operatorów. Zasada must offer uprawnia do rozprowadzania programów objętych obowiązkiem must carry.
Została must carry wprowadzona po raz pierwszy w 1995 roku dla operatorów sieci kablowych, po nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji i wydaniu rozporządzenia (instrukcja o pakietyzacji – 1996), które rozbudowały i doprecyzowały zasady rozprowadzania programów w sieciach kablowych. Nałożono obowiązek umieszczenia w pierwszej kolejności w ofercie programów nadawców, których sygnał drogą naziemną był dostępny na terenie działania danej sieci, poczynając od stacji telewizji publicznej, a potem innych polskich nadawców niepublicznych (w tym lokalnych). Programy programy zagraniczne mogły zostać wprowadzone do sieci w dalszej kolejności.
(wikipedia.pl)
W 1994 roku, po wejściu unormowań dotyczących obowiązku koncesjonowania, prywatne telewizje nadające wówczas z terytorium Polski (poza PTV Echo, która posiadała tymczasowe zezwolenie na emisję programu) uznane zostały za prowadzące swoją działalność nielegalnie. Pierwszy proces koncesyjny, który w latach 1993-1994 przeprowadziła KRRiT (brała w nim udział m.in. Polonia 1), doprowadził do przyznania koncesji:
- w 1994 roku na ogólnokrajowy program telewizyjny nadawany naziemnie – Telewizja Polsat,
- w 1995 roku na telewizyjny program kodowany (przydzielanie lokalnych pasm sieci analogowych nadajników naziemnych w 19 miastach Polski) – Canal+ (gdzie nadawał do 19 czerwca 2001).
W efekcie drugiego procesu koncesyjnego w latach 1995-1997 koncesję uzyskał m.in. TVN.
PLATFORMY SATELITARNE
Pierwszą stacją telewizyjną w języku polskim, która rozpoczęła nadawanie poprzez satelitę, była uruchomiona 24 października 1992 TVP Polonia. Stacja od początku była dostępna za pomocą satelity Hot Bird w systemie SECAM (od 1 stycznia 1994 w systemie PAL) jako niekodowany przekaz analogowy. Drugą polskojęzyczną stacją nadawaną przez satelitę była Telewizja PolSat, która rozpoczęła nadawanie sygnału z Holandii 5 grudnia 1992 z analogowego (wtedy) satelity Eutelsat II F3 16°E (w 1993 roku otrzymała od KRRiT również koncesję na emisję naziemną w Polsce).
Rozwój satelitarnej telewizji na terenie Polski rozpoczął się wraz z pojawieniem się pierwszych ofert kanałów szyfrowanych, gdy do powszechnej dystrybucji udostępniono dwa produkty: kanał kodowany Canal+ (1994) i pakiet kodowanych kanałów MultiChoice Kaleidoscope (1995). Były to pierwsze kanały płatnej telewizji. Aby uzyskać do nich dostęp odbiorca musiał zakupić lub wypożyczyć dekoder satelitarny oraz kartę dostępową.
Kanał Canal+ był pierwszą polskojęzyczną płatną i szyfrowaną stacją telewizyjną typu premium, będącą częścią francuskiej sieci Canal+. Emisja analogowa sygnału została uruchomiona 2 grudnia 1994 roku z Paryża za pomocą satelity Eutelsat. Nadawanie z Polski rozpoczął 21 marca 1995 (którą podaje jako oficjalną datę uruchomienia). Kanał udostępniany był również w sieciach kablowych, a w 1995 roku stacja otrzymała koncesję na nadawanie naziemne (gdzie nadawał do 19 czerwca 2001). W 1998 roku kanał wszedł w skład oferty własnej platformy Cyfra+.
W 1995 roku nadawanie satelitarne w języku polskim rozpoczął kolejny tematyczny kanał filmowy pod nazwą FilmNet. Natomiast 2 lipca 1995 uruchomiono dla mieszkańców Polski, Czech i Węgier pierwszy pakiet kilku kodowanych kanałów MultiChoice Kaleidoscope szyfrowanych wsystemie Videocrypt. Dystrybucja pakietu polegała na wykupieniu karty dostępowej oraz zasilaniu jej opłatami za minimum kwartał, bez konieczności podpisywania umowy abonenckiej- w skład oferty weszło 7 stacji, z czego tylko 2 były oferowane w języku polskim- stacja FilmNet z polskim lektorem i Discovery Channel nadawał w wersji anglojęzycznej z opcją włączenia napisów w języku polskim.
We wrześniu 1996 doszło do fuzji spółek NetHold (nadawcy kanału FilmNet) z Canal+. 13 lutego 1997 Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydał pozytywną decyzję w sprawie połączenia obu podmiotów. 28 lutego 1997 FilmNet zakończył nadawanie na terytorium Polski, a prawa filmowe przeniesiono do kanału Canal+. Miało to wpływ na nadawanie pakietu MultiChoice Kaleidoscope. W 1998 roku oferta została zlikwidowana, a odbiorcy satelitarni zostali pozbawieni odbioru kanałów.
17 września 1996 wystartowała kolejna polskojęzyczna płatna i szyfrowana stacją telewizyjna typu premium, HBO, będąca wówczas częścią HBO Central Europe(obecnie HBO Europe), filią amerykańskiej sieci Home Box Office.
Dynamiczny rozwój telewizji satelitarnej upatrywany jest w powstaniu polskich platform cyfrowych. Pierwszą platformą satelitarną była Wizja TV (w 2002 roku została przejęta przez konkurencyjną Cyfrę+) oraz Cyfra+, uruchomiona w 1998 roku. Ta druga platforma cyfrowa jako jedyna w Europie oferowała dostęp do dwóch ofert typu premium, tj. Canal+ i HBO.
SIECI KABLOWE
W Warszawie pierwszą sieć kablową uruchomiono 5 marca 1988 w dzielnicy Ursynów przez Ursynowsko-Natolińskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne pod nazwą Ursynat. Program odbierało zaledwie kilkudziesięciu abonentów w dwóch blokach mieszkalnych. W krótkim czasie utworzono na całym osiedlu kilkanaście niezależnych sieci, z których każda dysponowała własną anteną odbiorczą oraz niezbędnym zestawem aparatury do przetwarzania sygnału satelitarnego, który po odpowiedniej modulacji, był przesyłany do mieszkań za pomocą anteny zbiorczej (instalacja AZART). Z satelity Eutelsat lFl emitowano w niej cztery niekodowane programy: Sat.1, Super Channel, Teleclub i RTL Plus, a z anteny zbiorczej pobierano dwa programy TVP i jeden rosyjski. Do 1989 roku działało w kraju 10 sieci kablowych, z liczbą ponad 1 tys. abonentów.
Dynamiczny rozwój sieci kablowych rozpoczął się w latach 90. XX w. Początkowo oferowały one przede wszystkim liczne kanały zagraniczne, które często emitowane były nielegalnie, tzn. bez podpisywania umów z nadawcami i bez ich wiedzy. Wynikało to z braku w tamtym okresie odpowiedniego prawa, które mogłoby tę sferę normować. Z czasem w sieciach kablowych uruchamianych było coraz więcej kanałów polskojęzycznych, w tym regionalnych oraz własnych, powstających dla abonentów na potrzeby danej sieci kablowej. Wprowadzone w 1993 roku regulacje prawne pozwoliły na swobodny rozwój mniejszych i większych sieci kablowych, z których część została po jakimś czasie przejęta przez większych operatorów, a część istnieje po dzień dzisiejszy. Pierwsze konsolidacje na rynku sieci kablowych miały miejsce w 1994 roku. Proces ten nasilił się od 1997 roku.
KRAJOWA RADA RADIOFONII I TELEWIZJI
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji została powołana mocą ustawy z 29 grudnia 1992 roku o radiofonii i telewizji, która weszła w życie 1 marca 1993 roku. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji została powołana jako organ państwowy kompetentny w sprawach radiofonii i telewizji, mający pełnić funkcję regulatora rynku mediów elektronicznych w Polsce. KRRiT rozpoczęła działalność 28 kwietnia 1993 roku[30]. W związku z tym niezbędne dla prowadzenia emisji telewizyjnej i radiowej prowadzonej w oparciu o polskie prawo stało się uzyskanie koncesji na emisję programu.
ZASADA "MUST CARRY"
Zasada must carry określa obowiązek wprowadzania określonych programów telewizyjnych do ofert operatorów. Zasada must offer uprawnia do rozprowadzania programów objętych obowiązkiem must carry.
Została must carry wprowadzona po raz pierwszy w 1995 roku dla operatorów sieci kablowych, po nowelizacji ustawy o radiofonii i telewizji i wydaniu rozporządzenia (instrukcja o pakietyzacji – 1996), które rozbudowały i doprecyzowały zasady rozprowadzania programów w sieciach kablowych. Nałożono obowiązek umieszczenia w pierwszej kolejności w ofercie programów nadawców, których sygnał drogą naziemną był dostępny na terenie działania danej sieci, poczynając od stacji telewizji publicznej, a potem innych polskich nadawców niepublicznych (w tym lokalnych). Programy programy zagraniczne mogły zostać wprowadzone do sieci w dalszej kolejności.
(wikipedia.pl)